Lizbon ve Sokak Sanatı

28.05.2018

Portekiz’in güzeller güzeli başkenti Lizbon’da sanat sadece müzelerle sınırlı değil. Binalardan sokaklara, sokaklardan metro istasyonlarına taşmış durumda. Sokak sanatı alanında Avrupa’nın önde gelen şehirlerinden biri olan Lizbon, bu namının hakkını sonuna kadar veriyor.

Lizbon fado duvar resmi — Lizbon'un ruhu Fado'yu konu alan bir mural.

Sanat; “Azulejos” olarak bina cephelerinde, mural veya üç boyutlu çalışmalar olarak bina duvarlarında, hatta kaldırımlarda! Ne yana baksanız sizi hayran bırakacak renklerle, şekillerle, resimlerle karşı karşıya kalıyorsunuz. Sanat hayatın içinde ve ne zaman, nerede, ne karşınıza çıkacak tam bir sürpriz.

Lizbon duvar resimleri — Lizbon sokaklarında nerede ne karşınıza çıkacak tamamen bir sürpriz.

Lizbon sokaklarını rengarenk dokularla kaplayan geleneksel Portekiz seramik boyama sanatı olan “Azulejos” ile ilgili detaylı bir yazı yazacağım için şimdilik birkaç örnek göstererek geçiyorum zira bir ülkenin ulusal sanatından bahsediyoruz, konu derin... Detaylı yazı için önce aldığım kitapları okumam lazım, beklemede kalın ;)

Portekiz seramiği azulejos — Azulejos örneklerinden bir seçki ve konu mankeni bendeniz:)

Lizbon sokaklarını farklı sanatsal çalışmalarıyla süsleyen, son dönemlerin en bilinen Lizbonlu sanatçısı kuşkusuz ki Bordalo II. Dedesi de bir ressam olan Bordalo; bir taraftan dedesinin izinden suluboya resimler, bir taraftan da yasadışı olarak nitelendirilen graffiti yaparak başlamış sanat kariyerine. Şimdi ise; materyalist ve açgözlü olarak nitelendirdiği neslin aşırı tüketimi sonucu oluşan çöpleri ve atık malzemeleri kullanarak yaptığı üç boyutlu duvar resimleri veya heykellerle Lizbon sokaklarını süslüyor. Birinin çöpü, başka birinin hazinesine dönüşüyor...

meşhur Portekizli sanatçı Bordalo II — Bordalo II'nin devasa tilkisi.

Lizbon’da sanat sadece duvarlarda değil, bazen de ayağımızın altında. Sanat eseri niteliği taşıyan mozaik kaldırımlar da Portekiz’in geleneksel sanatlarından. Kökenleri Mezopotamya’ya dayanan bu mozaik sanatı; kireçtaşı ve bazalt küçük küplerin elle şekillendirilip yerleştirilmesiyle oluşan bir ustalık eseri. Oluşturulan şekiller geometrik, desen veya bulunduğu yerin konseptine göre çeşitlilik gösterebiliyor.

Lizbon kaldırımları — Rossio Meydanı ve Chiado'dan kaldırım örnekleri.

Roma mozaiklerinden esinlenerek geliştirilen bu sanat; Lizbon’un 1755 yılında yaşadığı büyük deprem sonrası kentin yeniden inşa sürecinde kullanılmaya başlanmış. İlk olarak Rossio Meydanı’nın dalga formundaki kaldırımlarında yapılmış ve başkentten diğer şehirlere hatta Brezilya, Macau ve diğer koloni ülkelere yayılmış.