Art Nouveau’nun Başkenti: Riga
Avrupa gezilerimde menzili biraz daha genişletip, kuzey ülkelerini hedefe almaya devam ediyorum. Kopenhag ve Helsinki’den donmadan geri dönmenin verdiği ivme ile rotayı yine kuzeye çeviriyorum. Bu sefer hedef Baltık başkentleri Riga ve Tallinn!
Letonya'nın başkenti Riga sokakları.
Riga, sahip olduğu art nouveau binalarından dolayı bir süredir gitmek istediğim yerler listesindeydi. Bir haftalık seyahat süremin sadece Riga için fazla olacağını düşünerek, yakın mesafedeki Tallinn’i de rotaya ekleme kararı alıyorum. Bunun ne kadar iyi bir fikir olduğunu Tallinn’i gezince anlıyorum. Siz de benim gibi arnavut kaldırımlı dar sokaklarla, tarihi taş binalarla döşenmiş Orta Çağ yerleşimlerini seviyorsanız, bu iki başkenti de büyük bir keyifle gezeceksiniz demektir.
Baltık Ülkeleri Neresi?
Baltık Denizi’nin doğu kıyısında sıraya dizilmiş olan Estonya, Letonya ve Litvanya Baltık ülkeleri olarak tanımlanıyor. Bu üç ülke de NATO ve Avrupa Birliği üyesi, yani gitmek için Schengen vizenizin olması gerekiyor.
✪ Vizeniz yoksa, uzun süreli Schengen vizesi almakla ilgili yazım da ilgilinizi çekebilir. Yazıyı buradan okuyabilirsiniz.
Riga'nın Art Nouveau binaları.
Kısa Kısa Letonya Tarihi
Letonya’nın başkenti Riga’ya dair gezi notlarıma geçmeden önce ülkenin tarihinden biraz bahsetmek kültürel anlamda bazı şeyleri anlamlandırmak için iyi olacaktır diye düşünüyorum. Diğer Baltık ülkeleri gibi Letonya da tarihinin büyük bir bölümünü yabancı ülkelerin himayesi altında geçirmiş. Almanya, Polonya, İsveç ve Rusya hakimiyeti sonrası 1980’lerin sonunda Sovyetler Birliği’nin çözülmeye başlamasıyla bağımsızlık rüzgarları esmiş bölgede. 1989 yılında, Baltık ülkelerindeki Sovyet baskısına karşı halk el ele tutuşarak Tallinn’den Riga’ya ve oradan da Vilnius’a kadar uzanan 600 km’lik bir insan zinciri oluşturarak dünyaya seslerini duyurmayı başarmışlar. Şarkı Devrimi adıyla anılan bu olaydan iki yıl sonra 1991 yılında Letonya, SSCB’den ayrılıp bağımsızlığını ilan etmiş.
Riga'nın renkli sokakları.
Riga’ya Nasıl Gidilir?
İstanbul’dan Letonya’nın başkenti Riga’ya veya Estonya’nın başkenti Tallinn’e nispeten ucuz uçak bileti bulmanız mümkün. Özellikle bahar ve yaz döneminde Letonya firması olan AirBaltic İstanbul uçuşlarını başlatıyor. Ucuz bilet bulabileceğiniz AirBaltic firmasını kontrol etmekte fayda var. Benim de ilk defa kullandığım bu firma ile sorunsuz bir şekilde İstanbul (SAW)-Riga ve Riga-İstanbul (SAW) uçuşlarımı gerçekleştirdim. Fikir vermesi açısından belirteyim; seyahat tarihinden 5-6 ay önce aldığım gidiş-dönüş uçak biletinin fiyatı 133€. Ayrıca Pegasus ile Riga’ya ucuz uçak bileti bulmak da mümkün, takip etmekte fayda var.
Kara Kafalılar Evi'nin ihtişamlı salonu.
Riga’ya ulaşımda aktarmalı bir başka seçenek daha mevcut; Finlandiya’nın başkenti Helsinki’den feribot! Helsinki ile tam karşı kıyısı olan Tallinn arasında tüm sene boyunca karşılıklı feribot seferleri düzenleniyor. Helsinki’den 2-3 saatlik feribot yolculuğu ile Finlandiya Körfezi’nin aşıp Tallinn’e ulaşmak mümkün. Tallinn’den 4-5 saatlik otobüs yolculuğu ile de Riga’ya ulaşmak mümkün. Riga-Tallinn arasında çalışan otobüs firmalarından en iyileri FlixBus ve LuxBus. Gidiş-dönüş bilet ücretleri yaklaşık 24€, yani oldukça makul.
Farkındaysanız buradan çok güzel bir gezi rotası çıkıyor. Kuzey başkentleri gezi rotası:
✪ Türkiye > Helsinki (Finlandiya) > Tallinn (Letonya) > Riga (Estonya) > Türkiye!
Finlandiya’da başlayıp Estonya’da sonlanan bu rotayı tam tersi yönde, Estonya’da başlatıp Finlandiya’da da bitirebilirsiniz. Her şehirde yaklaşık 3 gün geçirecek şekilde, 10 günlük ideal bir gezi rotası oluşturabilirsiniz.
Riga Havaalanından Kent Merkezine Ulaşım
Yukarıda bahsettiğim farklı ulaşım seçeneklerine rağmen benim gibi uçakla direkt Riga’ya giriş yapacaksanız havaalanından kent merkezine ulaşım oldukça rahat. Havaalanının çıkış kapısının hemen yanında bulunan duraktan 200 numaralı otobüse binip tarihi kent merkezine ulaşabilirsiniz. Biletinizi makinelerden veya otobüs içerisinde, kredi kartınızı kullanarak şoförden satın alabilirsiniz (bilet ücreti: 1€).
Riga’da Gezilecek Yerler
Riga’nın tarihi kent merkezi oldukça küçük ve yürüyerek keşfetmeye çok uygun. Tarihi kent merkezinin göbeğinde tuttuğum otel sayesinde gün içerisinde gezip, otele gelip dinlenip ve ısınıp sonra tekrar keşfe çıkabiliyorum. Memnun kaldığım oteli bir konaklama seçeneği olarak da değerlendirebilirsiniz: Hestia Hotel Draugi.
Kara Kafalılar Evi.
Riga, sokaklarında kaybolup etrafa hayran hayran bakılarak gezilecek bir şehir bence. Her köşe başında sizi etkileyecek bir detay bulmak mümkün. Biz biraz daha nokta atışı gezelim diyenler için eski kent merkezindeki en güzel sokakları aşağıda sıralıyorum. Haritanıza işaretleyebilirsiniz veya yazı sonuna eklediğim Riga’da Gezilecek Yerler önerilerimi içeren google maps haritasını kaydedebilirsiniz. ★ Skārņu iela
★ Jauniela
★ Smilšu iela
1) House of Black Heads (Kara Kafalılar Evi)
Yapımı 1334 yılı ile tarihlenen bu yapı, dönemin varlıklı tüccarları tarafından depolama, toplanma ve kutlama alanı olarak inşa edilmiş. İkinci Dünya Savaşında bombalanan ve sadece bodrum katı sağlam kalan bina, aslına uygun olarak yeniden inşa edilmiş. Günümüzde etkinlik merkezi ve müze olarak işlev kazanan yapı, Riga’nın hem cephe hem de iç mekan olarak en ihtişamlı yapısı bence. Tavan ve duvar süslemeleriyle, büyük pencereleriyle, görkemli avizeleriyle, ihtişamlı mobilyalarıyla balo salonları ve toplanma odaları oldukça etkileyici (giriş ücreti 7€).
Kara Kafalılar Evi balo salonu.
2) Three Brothers (Letonya Mimarlık Müzesi)
Yan yana üç tane yapı kompleksinden oluşan ve “3 Kardeşler” olarak anılan yapılar Riga’nın en eski konutları. Tarihi 15.yüzyıla dayanan bu binalar şu an Letonya Mimarlık Müzesi ve Devlet Koruma Kurulu tarafından kullanılıyor. Mimarlık Müzesi, pazar günleri hariç her gün ücretsiz olarak ziyaret edilebilir.
"3 Kardeşler" Letonya Mimarlık Müzesi binası.
3) Zviedru Varti (Swedish Gate)
Orta Çağ’da kentin etrafını saran surlarda 8 adet kente giriş kapısı bulunmaktaymış. Bu giriş kapılarından günümüze kadar kalmayı başaran tek kapı burası. 17. Yüzyıldan kalma bu geçit yaşını belli eder nitelikte ve adeta zaman makinesi gibi insanı geçmişe götürüyor.
Orta Çağ'dan kalma kente giriş kapısı.
4) Letonya Ortodoks Kilisesi
Özellikle iç mekan süslemeleriyle oldukça ihtişamlı bu kilise için tarihi kent merkezinin biraz dışına çıkmanız gerekiyor. Baltık bölgesindeki en büyük Ortodoks Kilise olan bu yapı 1800’lü yıllarda, Rus İmparatorluğu egemenliği altındayken yapılmış.
Letonya Ortodoks Kilisesi.
5) Zuzeum Sanat MerkeziRiga eski kent merkezinin dışında yer alan bu sanat merkezi gitmeyi çok istediğim fakat fırsat bulamadığım bir yer. 1910 yılında inşa edilen eski bir şişe mantarı fabrikasının yeniden dönüştürülmesi projesi. 4000 metrekarelik alanda iki sanat galerisi, heykel parkı, atölyeler, kafeler ve kamusal açık alanlar yer alıyor. Yeni bir kentsel çekim merkezi olarak değerlendirilen sanat merkezi oldukça ilgi çekici bence. Özellikle bahar ve yaz aylarında çok keyifli olacağını düşündüğüm bu sanat merkezine gidenler olursa fikirlerini yorumlara bekliyorum.
Riga’da Görülecek Art Nouveau Binalar
Riga, Art Nouveau severler için adeta bir cennet! Hiçbir Avrupa ülkesinde bu kadar fazla ve yakın mesafelerde Art Nouveau stilinde mimari yapılara denk gelmedim. Hem eski kent merkezi içerisinde hem de nehrin karşı kıyısında, cephe süslemeleriyle sizi etkileyecek ve kendine hayran bırakacak birçok bina görmeniz mümkün.
Ortodoks Kilisesinin iç mekanı.
Öncelikle Art Nouveau sanat akımının ne olduğundan kısaca bahsedeyim.
Art Nouveau: Fransızca bir terim olan bu kelimenin anlamı “yeni sanat”. Sanat ve mimaride etkili olan bu akım, 19. Yüzyılın sonunda endüstrileşmenin getirdiği seri üretime tepki olarak doğmuş. Oldukça zarif, şık dekoratif süslemelerin ön plana çıktığı bu akımdaki eserlerde bitkisel desenler, kıvrımlı, organik formlar sıkça görülmekte. Mobilyadan resme, mimariden takı tasarımına, seramikten cam tasarımına oldukça geniş bir alanda karşılık bulmuş bir sanat akımı.
Riga'nın Art Nouveau binalarından örnekler.
Riga tarihi kent merkezinde bulunan ve özel konutlar olduğu için maalesef içlerine giremediğimiz, sadece cephelerindeki detayları inceleyip sanatın keyfine varabileceğimiz binaların bulunduğu sokaklar şu şekilde: ★ Smilšu İela No:2, No:8
★ Skunu İela No:12
Tarihi kent merkezi dışında yer alan yapılar ise genel olarak bir kaç cadde üzerinde sıralanmış durumda:
★ Merķeļa İela No:13
★ Alberta İela
★ Elizabetes İela No:10B
Tüm bu binaların, gezilecek yerlerin ve restoran önerilerimin işaretlenmiş olduğu google map haritasına buradan ulaşabilirsiniz. Riga Gezilecek Yerler haritasını kaydedip, gezerken çevrimdışı olarak da takip edebilirsiniz.
Riga'nın Art Nouveau binalarından detaylar.Sanatın ve tarihin iç içe geçtiği bu sakin kuzey başkenti seyahat destinasyonları arasında çok popüler olmasa da en az 3 günlük bir geziyi hak ediyor. Eminim ki sokaklarında büyük bir keyifle gezeceksinizdir. ✪ Seyahatimin bundan sonraki durağı olan Estonya’nın başkenti Tallinn’e gezi notlarına ulaşmak için > Tallinn Gezi Notları
✪ Riga’da nerede ne yiyelim? Sorusuna cevap olarak, gittiğim ve size de önerebileceğim restoran ve kafeler için > Riga Restoran Önerileri